Afgelopen weekend zorgde het conservatieve mediakanaal The Blaze, samen met journalist Steve Baker, voor controverse door een voormalig Capitol-politieagent te benoemen als hoofdverdachte in het nog steeds onopgeloste pijpbom-incident van 6 januari. Deze opruiende bewering verspreidde zich snel door rechtse kringen, wat aanleiding gaf tot speculaties en eisen tot onmiddellijke arrestatie. The Blaze beweert verder dat het individu deel uitmaakt van een enorme samenzwering van de regering, waarbij Baker op dramatische wijze op X verkondigt dat dit “het grootste schandaal en de grootste samenzwering in de Amerikaanse geschiedenis” zou kunnen zijn.
Hoewel Mashable de voormalige officier op dit moment niet bij naam noemt, omdat The Blaze geen sluitend bewijs heeft geleverd, noch de federale autoriteiten een onderzoek naar hem hebben bevestigd, hangt hun rapport grotendeels af van een forensisch hulpmiddel dat bekend staat als ganganalyse.
Maar wat is loopanalyse precies en hoe betrouwbaar is het bij het identificeren van individuen?
Gangwerk: meer dan alleen loopstijl
De term ‘lopen’ verwijst naar iemands unieke manier van lopen, rennen of bewegen in het algemeen. Terwijl Aristoteles zelf eeuwen geleden looppatronen observeerde, dateert het gebruik ervan als forensisch bewijsmateriaal terug tot minstens 1839 in de Verenigde Staten, volgens de American Bar Association (ABA). Moderne technologie, met name software en kunstmatige intelligentie, heeft het vakgebied aanzienlijk verbeterd, waardoor een nauwkeurigere ganganalyse mogelijk is.
The Blaze beweert voor hun rapport opdracht te hebben gegeven voor een forensische ganganalyse, waarbij surveillancebeelden van de ongeïdentificeerde pijpbommenwerper zijn vergeleken met videobeelden van de vermeende verdachte tijdens een voetbalwedstrijd in 2017. Ze hebben met name geen gebruik gemaakt van de wijdverspreide FBI-beelden waarop een gemaskerd persoon in een grijze hoodie de bommen plant in de buurt van zowel het hoofdkwartier van het Democratische als het Republikeinse Nationale Comité. In plaats daarvan beweert Baker dat hun analyse gebaseerd was op een andere ‘bron’-video waarin dezelfde scène werd vastgelegd.
Volgens The Blaze analyseerde een software-algoritme verschillende loopparameters – flexie (kniebuiging), heupextensie, snelheid, staplengte, cadans en variantie – en produceerde een matchscore van 94%. Ze maakten echter niet de identiteit bekend van de persoon die de analyse uitvoerde, noch van de specifieke gebruikte software.
Een twijfelachtig identificatiemiddel?
Hoewel ganganalyse ‘bevestigend bewijs’ kan bieden en kan bijdragen aan het identificatieproces, benadrukt de ABA dat het definitief bewijzen van de gang van een individu met wetenschappelijke middelen uniek is. In wezen zou een loopanalyse waarschijnlijk niet op zichzelf staan als voldoende bewijs voor een veroordeling door een rechtbank – in tegenstelling tot bijvoorbeeld DNA-bewijs.
Wat de betrouwbaarheid ervan nog verder in twijfel trekt, bleek uit een onderzoek uit 2019, gepubliceerd in The Chartered Society of Forensic Sciences, dat de nauwkeurigheid van de loopanalyse slechts 71% bedroeg, en dat het ‘potentiële unieke karakter van het lopen’ onbewezen blijft. Bovendien zijn valse positieven mogelijk.
De bewering van The Blaze over een samenzwering berust op een tamelijk zwakke basis. Hoewel hun onderzoek mogelijk intrigerende aanwijzingen heeft opgeleverd, schiet het vertrouwen in de eerste plaats op een overeenkomst van 94% uit loopanalyse, vooral zonder de methodologie of onafhankelijke verificatie openbaar te maken, tekort aan het robuuste bewijs dat nodig is voor dergelijke explosieve beweringen.
